Wiktor Komorowski

2024

Wróć do wyników wyszukiwania

Urodził się w 1991 roku. Studiował historię sztuki i portugalistykę na Uniwersytecie w Manchesterze. Pracę magisterską (Seriously Ironic: Eastern European Postmodern Irony and Latin American Modernist Pathos in the Conceptual Practice of Endre Tót And No-Grupo) napisał już w Londynie, w Instytucie Courtaulda, gdzie później obronił także pracę doktorską pt. „Odwrócona siła obrazu. Wystawy grafiki w Europie Wschodniej w czasie zimnej wojny” (2023). Od 2021 roku Komorowski pracuje jako specjalista i koordynator wystaw w DESA Unicum. 

To w okresie kwerend archiwalnych do doktoratu, prowadzonych od Słowenii po Estonię (badał m.in. historie wystaw w Lubljanie i Tallinie, ale też Krakowie), zainteresował się postacią Ryszarda Gieryszewskiego. Zajmował się także m.in. Aleksandrem Kobzdejem (skądinąd profesorem Gieryszewskiego z okresu studiów na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie) i linorytami oraz pracami na papierze Jana Dobkowskiego.

 Wiktor Komorowski Fot. Archiwum prywatne

Ryszard Gieryszewski, którego Komorowski uczynił bohaterem projektu realizowanego w ramach stypendium artystycznego m.st. Warszawy, zmarł w 2021 roku, w wieku osiemdziesięciu pięciu lat. Komorowski zdążył go poznać, projekt zaś przeprowadził przy wsparciu syna i spadkobiercy artysty, Krzysztofa Gieryszewskiego. Jak tłumaczy stypendysta, grafik nigdy nie zabiegał o uwagę publiczności i nie zależało mu na sprzedaży dzieł. W świecie sztuki pozostawał figurą osobną, choć jednocześnie współpracował z wieloma artystami. Na prasie drukarskiej w jego pracowni odbito setki prac. Komorowskiemu zależało, by zebrać wspomnienia artystów z otoczenia Gieryszewskiego. Udało mu się porozmawiać m.in. z Kojim Kamojim. (O projekcie stypendialnym Marii Brewińskiej poświęconym temu artyście można przeczytać tutaj).

Krzysztof Gieryszewski prezentuje prace swojego ojca, Ryszarda Gieryszewskiego. Fot. Wiktor KomorowskiKrzysztof Gieryszewski prezentuje prace swojego ojca, Ryszarda Gieryszewskiego.
Fot. Wiktor Komorowski

Pracownia Gieryszewskiego mieściła się w bloku na Osiedlu za Żelazną Bramą, w którym zresztą artysta także mieszkał. Niewielką przestrzeń na studio wydzielono na poddaszu budynku, obok suszarni. Z pracowni było widać morze okien sąsiednich bloków – widok tak charakterystyczny, jak gęsty w historyczne konteksty. O wpływie przestrzeni jedynego w swoim rodzaju osiedla na twórczość artysty Komorowski pisze tak:

Choć najczęściej Gieryszewski przygotowywał przedstawienia niefiguratywne, to potrafił za pomocą uniwersalnego języka form i barw opowiadać ludzkie historie. W tym względzie sztuka Ryszarda Gieryszewskiego jest nierozerwalnie związana z Warszawą. () Jego twórczość, choć zazwyczaj niebezpośrednio, nawiązuje do lokalnej historii, którą artysta obserwował i której czasami sam był częścią.

Gieryszewski wyjątkowo często dzielił swoje kompozycje na niewielkie kwadraciki – znak rozpoznawczy jego prac – w niektóre z nich wpisując ludzką sylwetkę, w inne natomiast barwną plamę bądź odcisk palca. Wydawać by się mogło, że tworzył w ten sposób zapis, pewien film czy też komiks, a kwadratowej jednostce przypisywał jakąś indywidualną historię. Każdy kwadracik, a w zasadzie każda anonimowa „jednostka” odpowiada pojedynczemu mieszkaniu w bloku stojącym naprzeciwko, który artysta widział z okien swojej pracowni umieszczonej na ostatnim piętrze budynku na Osiedlu za Żelazną Bramą.

Wiktor Komorowski odbija prace na prasie linorytniczej Ryszarda Gieryszewskiego. Galeria Artinfo, finisaż wystawy „Ryszard Gieryszewski – jedność w wielościWiktor Komorowski odbija prace na prasie linorytniczej Ryszarda Gieryszewskiego. Galeria Artinfo, finisaż wystawy „Ryszard Gieryszewski – jedność w wielości", Warszawa, 19.09.2024.
Fot. Krzysztof Gieryszewski
W ramach stypendium Komorowski uporządkował i zabezpieczył archiwum artysty, zdigitalizował prace należące do rodziny Gieryszewskich, stworzył katalog ponad stu wybranych prac i przeprowadził liczne konsultacje merytoryczne. Zrealizował oprowadzanie kuratorskie po wystawie „Epitafium” w Galerii Lufcik Domu Artysty Plastyka (marzec 2024). Owocem pracy z archiwum okazało się odkrycie prac na Wystawę dla Dzieci i Niewidomych w Laskach, kuratorowanej przez Gieryszewskiego i Ryszarda Winiarskiego. Referat jej poświęcony Komorowski wygłosił w Instytucie Maxa Plancka Bibliotheca Hertziana w Rzymie w ramach sympozjum Sensorial Encounters: Haptic and Non-Visual Access in Art (listopad 2024). Poprowadził też warsztaty linorytnicze przy użyciu prasy Gieryszewskiego podczas finisażu wystawy „Ryszard Gieryszewski – jedność w wielości” (wrzesień 2024). Stypendysty opowiadającego o projekcie można posłuchać tutajtutaj.

Klara Cykorz