Katarzyna Sztarbała, stypendystka m.st. Warszawy w dziedzinie tańca, to wszechstronna artystka. Poza choreografią jej działalność obejmuje obszary związane z animacją kultury, tłumaczeniami oraz zarządzaniem kulturą. Jest absolwentką socjologii na Uniwersytecie Carlosa III w Madrycie. Uzyskała również dyplom w dziedzinie komunikacji międzykulturowej na studiach podyplomowych w Alcalá de Henares.
Fot. Jacek Różański
Zdobywała doświadczenie sceniczne wraz z zespołem Laboratorio z Madrytu. Uczestniczyła w spektaklach teatru tańca oraz projektach improwizacyjnych. Praktyka artystyczna i wykształcenie uniwersyteckie pozwalały jej angażować się w projekty na pograniczu badań naukowych i sztuki. Brała również udział w licznych warsztatach i festiwalach, zarówno w Hiszpanii, Portugalii, we Francji, jak i we Włoszech. W Polsce, w warszawskim Centrum w Ruchu, ukończyła Kurs Choreografii Eksperymentalnej. Jak sama zaznacza, w swojej pracy tworzy „miękkie przestrzenie oparte na współpracy i uważności na innych”.
Jej podejście do pracy widoczne jest w zaangażowaniu w Przestrzeń Wspólną, której jest współtwórczynią. Jest to oddolna inicjatywa, platforma spotkań i wymiany pomiędzy osobami zajmującymi się choreografią i tańcem. W manifeście Przestrzeni możemy przeczytać: „Spotykamy się, bo szukamy inspiracji, dostrzegamy wartość w budowaniu wspólnoty opartej na trosce i zaufaniu. Potrzebujemy alternatywnych sposobów wytwarzania wiedzy, horyzontalnych struktur współpracy, integracji środowiska i budowania wielowymiarowych sieci sięgających poza jego ramy. Cenimy proces ponad produkt”. Jednocześnie duch współpracy, troski o relacje międzyludzkie oraz głębokie zaangażowanie w tworzenie przestrzeni na styku wiedzy i praktyki to również założenia widoczne w pracy artystki.
Prace kolektywne i indywidualne, w których brała udział Katarzyna Sztarbała, to m.in. „Sensitive to Noise” (Camille Hanson, Festival Veranos de la Villa, Madryt 2010), „Berry BaBe” (Baart Vandeput, Pixelache Festival, Helsinki 2016), „Nelken Line-Warszawa” (Ciało/Umysł Festival i Pina Bausch Foundation, 2017), „Leśne czary” (Warsaw Dance Department, 2018), „Publika” (Maria Stokłosa i Aleks Borys, Nowy Teatr/Łaźnia Nowa, Kraków 2022).
W trakcie mikroprocesu badawczo-artystycznego „Ekosomatyczne Praktyki Choreograficzne” (2021) współpracowała z Alicją Czyczel, Martą Szypulską oraz Natalią Oniśk. Artystki badały wówczas relacje między człowiekiem a lokalną przyrodą. Wspólnie tworzyły narzędzia, partytury i język opisu, które kształtowały się podczas interakcji ciała z otoczeniem. W ramach praktyki improwizacyjnej „Królowa Wody” (2019) wraz z Marią Stokłosą zajmowała się sprawczą mocą sztuki i praktyką rytuału. Katarzyna Sztarbała brała również udział w działaniach grupy Intervalo Escola, pracującej w ramach wystawy „Gotong royong. Rzeczy, które robimy razem” (2017–2018). Podejmowane tam działania performatywne polegały na oprowadzaniach sensorycznych i opracowaniu nowych metod obecności w przestrzeni sztuki.
W trakcie półrocznego stypendium artystycznego m.st. Warszawy Katarzyna Sztarbała zrealizowała projekt zatytułowany „Partytury ognia – choreografie ocalenia”. Artystka przeprowadziła indywidualne wywiady biograficzne ze strażakami. Na bazie zebranych informacji i doświadczeń Sztarbała stworzyła portret zbiorowy grupy oraz scenariusz instalacji multisensorycznej opartej na pracy choreograficzno-badawczej. Ta performatywna instalacja została zaprezentowana w Centrum w Ruchu w Warszawie. W ten sposób artystka połączyła w swoim projekcie elementy pracy choreograficznej z wykorzystaniem narzędzi sztuk performatywnych oraz pogłębionymi badaniami.
Katarzyna Sztarbała to artystka, która nie tylko eksploruje różnorodne dziedziny sztuki, lecz także pokazuje, że proces twórczy może być przestrzenią współpracy, badaniem nowych przestrzeni społecznych i wzajemnego zrozumienia.
Katarzyna Niedurny
„Partytury ognia – choreografie ocalenia” w Centrum w ruchu. Fot. Grzegorz Giers
