Urodziła się w 1961 roku. Absolwentka Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych im. Wojciecha Gersona w Warszawie, ukończyła studia w Instytucie Historycznym UW (w Katedrze Archeologii Śródziemnomorskiej). Archeolożka, brała udział w badaniach w Polsce i na terenie Bliskiego Wschodu. Jej główne zainteresowania badawcze to szklarstwo okresu nowożytnego (szkło zasobowe, dawna wytwórczość szkła gospodarczego) i historia reklamy staromiejskiej. Przez lata Baturo związana była z Muzeum Historycznym m.st. Warszawy, a później Muzeum Warszawy, współpracowała z Biurem Stołecznego Konserwatora Zabytków. Jest autorką wielu artykułów naukowych i opracowań z zakresu archeologii miejskiej Warszawy.
Fot. Archiwum prywatne
Projekt realizowany w ramach stypendium artystycznego m.st. Warszawy ma długą historię. Jego korzenie sięgają lat 2009–2010, kiedy Baturo prowadziła inwentaryzację potransformacyjnego chaosu reklamowego Starego i Nowego Miasta. Pisze:
Spod masy spłowiałego i przybrudzonego tworzywa sztucznego w krzykliwych barwach od czasu do czasu wyłaniały się tkwiące wciąż na elewacjach autentyczne dzieła sztuki rzeźbiarskiej i metaloplastycznej – często co prawda uszkodzone i zaniedbane – a jednak przyciągające wzrok artystyczną klasą i urodą, prawdziwie godną otaczającej je historycznej architektury i stanowiące z nią integralną całość. Brakowało jakiejkolwiek wzmianki o nich w publikacjach i rejestrach obiektów zabytkowych, a znalezienie jakiejkolwiek informacji o ich autorstwie oraz okolicznościach ich powstania okazało się zajęciem wymagającym znacznej cierpliwości.
Taki był początek jej badań nad historią warszawskich szyldów i publikacji im poświęconych – pierwszy tekst na ten temat ukazał się na łamach „Spotkań z Zabytkami” już w grudniu 2009 roku („Bazyliszek i inne osobliwości”). Ale był to dopiero początek
trwających kilkanaście lat, mozolnych kwerend archiwalnych, bibliotecznych oraz analiz ikonograficznych, w czasie których trzeba było przejrzeć tysiące stron archiwalnych dokumentów, książek, czasopism, reprodukcji dawnych grafik i obrazów, aby z dwuwierszowych notatek na ostatniej stronie, marginalnych uwag, badanych przez lupę drugich i trzecich planów grawiur oraz malowideł wycisnąć choćby minimum wiedzy na temat genezy i rozwoju tej specyficznej formy reklamy, jaką stały się tradycyjnego typu ozdobne szyldy, do dziś zdobiące elewacje zabytkowych miejskich kamienic.
W ich trakcie Baturo opracowała m.in. poradnik Biura Stołecznego Konserwatora Zabytków – „Szyldy na Starym Mieście w Warszawie” (2015). Monografia „Reklama na budynkach wpisanych do rejestru zabytków. Artystyczna interpretacja dziedzictwa historycznego w procesie powojennej odbudowy warszawskiego Starego i Nowego Miasta” ukończona w ramach stypendium artystycznego m.st. Warszawy podsumowuje ten kilkunastoletni okres badań. Jednocześnie jest dochodzeniem sięgającym w przeszłość dużo dalej, niż sugeruje tytuł. Badaczka buduje szeroki kontekst historii przestrzeni miejskiej od XII wieku, funkcjonowania rzemiosła i gastronomii, przepisów administracyjnych, aż do rozwoju przemysłu i ekspansji reklamy w XIX stuleciu i pierwsze lata powojenne, Warszawę z „epoki bud i straganów” czy „parterowej Marszałkowskiej” z szyldami z blach i desek. Mierzy się z brakiem źródeł – zbiory varsavianistyczne, do roku 1938 przechowywane w Muzeum Narodowym, przekazane zostały na początku 1939 roku powstającemu wówczas Muzeum Dawnej Warszawy przy Rynku Starego Miasta (dzisiejsze Muzeum Warszawy) i całkowicie zniszczone w 1944 roku. Na uliczkach odbudowanego Starego i Nowego Miasta jej szczegółowe śledztwo tropem szyldów pozwala spojrzeć na nowo na palimpsestową historię okolicy, historię osiedla mieszkaniowego i przemian związanych z pojawieniem się ruchu turystycznego, rozwoju reklamy po „odwilży” i dyskursu wokół niej, a w końcu liberalizacji i zaniedbań lat 80. i transformacji.
Klara Cykorz
