Michał Lazar łączy w swojej twórczości dość odległe stylistyki. Wypełniają ją zarówno oniryczne, ambientowe pejzaże, takie jak choćby w znakomitych „dream movies” oraz „still in the same place” (oba z 2022), jak i muzyka ilustracyjna czy twórczość słowno-piosenkowa, silnie zakorzeniona w tradycji performansu i muzyki teatralnej.
Można na dorobek Michała Lazara (nie mylić z didżejem tanecznym o tym samym imieniu i nazwisku) popatrzeć z jeszcze innej strony. Dwudziestoośmioletni gitarzysta i kompozytor jest członkiem Spółdzielni Muzycznej, jednego z najważniejszych polskich zespołów wykonujących muzykę współczesną.
Lazar urodził się w 1995 roku. Jest absolwentem Akademii Muzycznej w Krakowie w dziedzinie gry na gitarze (studia II stopnia ukończył w 2018 roku) oraz kompozycji (studia pierwszego stopnia ukończone w 2019 roku). Warsztat kompozytora doskonalił pod okiem Artura Zagajewskiego, jednego z najważniejszych polskich twórców muzyki współczesnej średniego pokolenia.
Fot. Grzegorz Mart
We wrześniu 2020 roku, nakładem krakowskiej wytwórni IPT rec., ukazał się debiutancki album Lazara „Z miasta historie”, z gościnnym udziałem Błażeja Peszka, aktora Narodowego Teatru Starego w Krakowie. Na płycie melorecytuje wiersze poetów wyróżnionych w lokalnym konkursie poetyckim w Zabrzu. To zaledwie dwadzieścia trzy minuty muzyki – wpływy ambientu i muzyki współczesnej połączone są tu z szeroko rozumianą alternatywą i muzyką teatralną.
Lazar ma na koncie liczne współprace ma polu muzyki teatralnej. Opracowywał m.in. muzykę dla Narodowego Starego Teatru w Krakowie, Teatru Współczesnego w Szczecinie czy na potrzeby spektaklu „Przebudzenie wiosny” dla Festiwalu Nowe Epifanie. Zdobył już kilka wyróżnień i nagród w konkursach kompozytorskich oraz dla twórców muzyki teatralnej: III nagrodę w Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy (2018), wyróżnienie w X Konkursie Kompozytorskim im. Zygmunta Mycielskiego w Warszawie (2019) czy Grand Prix na 11. Koszalińskich Konfrontacjach Młodych m-Teatr, gdzie jako autor muzyki do spektaklu „Piknik pod wiszącą skałą” został wyróżniony wraz z całym zespołem.
Doświadczenia i zainteresowania Lazara łączą się w projekcie „52 na 27”, który zrealizował w ramach stypendium artystycznego miasta stołecznego Warszawy. Jest to album koncepcyjny, będący w założeniu sprzeciwem wobec myślenia o piosence jako komercyjnym produkcie. W każdym z pięćdziesięciu dwóch tygodni 2022 roku Michał Lazar nagrywał jedną piosenkę, upublicznić postanowił trzynaście. Projekt zaczął się 7 stycznia 2022 roku – w dwudzieste siódme urodziny kompozytora. Piosenki opierają się na dzienniku, który w 2022 roku prowadził artysta. Po każdym tygodniu wydarzenia, emocje, impulsy i spostrzeżenia spisane przez Lazara były syntetyzowane w formie piosenki i nagrywane. Tematyka utworów okazała się bardzo prozaiczna, żeby nie powiedzieć błaha (ubieranie się, codzienne ćwiczenia, poranna toaleta, picie kawy, jedzenie), przez co szokująco szczera. Muzyka zawarta na „52 na 27” z kolei taka banalna nie jest – oscyluje między piosenką aktorską, elektroniką i avant-popem, będąc dość szaloną wypadkową tych stylistyk. Początkowo Lazar planował opublikować wszystkie pięćdziesiąt dwa utwory, jednak zauważył, że posiadają one potencjał sceniczny, i postanowił trochę przeformułować projekt. Premiera płyty miała miejsce we Wrocławiu w marcu 2023 roku, w trakcie OFF Przeglądu Piosenki Aktorskiej w formie… musicalu, „Wielkiej opery o wyjściu z domu” – opowieści o życiu niejakiej Agnieszki G. Utwory wykonał warszawski Ko-Mat Ensemble specjalizujący się w muzyce współczesnej. W rolę bohaterki wcieliła się wokalistka i aktorka musicalowa Monika Łopuszyńska.
Piotr Kowalczyk